Karadeniz'i Maçka'yı Doğal Güzellileri Keşfet-4

UZUNGÖL

TARİHÇESİ/UZUNGÖL

Trabzon’a bağlı Çaykara ilçesinin Uzungöl Mahallesi’nde bulunan bir göl olan Uzungöl, Trabzon’a 99 kilometre ve Çaykara ilçesine 19 kilometre uzaklıktadır. Güneyinde Aydıntepe (Bayburt), batısında Köprübaşı (Trabzon) ve doğusunda da İkizdere (Rize) ilçeleri bulunmaktadır. Soğanlı dağlarının arasında yer alan ve yamaçlardan düşen kayaların Haldizen deresinin önünü kapatmasıyla meydana gelmiştir. Deniz seviyesinden 1090 metre yüksekliktedir. Yerel mimarisi ve çevresindeki doğal zenginliklerin korunması için 03. 10. 1989 yılında Uzungöl sınırları içinde ve göl çevresindeki 1625 hektar ormanlık alan, bitki örtüsü, yaban hayatı, manzarası gibi özelliklerinden dolayı, Orman Bakanlığı tarafından Tabiat parkı ilan edildi.

Mevsimsel olarak su seviyesi bakımından çok az farklılık gösteren göl, ilk zamanlar yaklaşık iki kilometre uzunluğunda olup, günümüzde ise bir kilometrenin altına düşmüş durumdadır. 500 metrenin altında bir genişliğe sahiptir ve ilk oluştuğu yıllardan bu yana derinlik bakımından da azalma oldu. DSİ, 2004 yılında gölde rusubat temizliği gerçekleştirerek, göl alanının yüzde 67 büyümesini sağladı.

Yazları ılık, nemli ve sisli bir havanın hâkim olduğu göl, kışları serin, yağışlı ve nemlidir. Yaz aylarından Temmuz ve Ağustos en az yağışı alırken Şubat ayı ise en çok kar yağışını almaktadır. Ocak ve Şubat en soğuk aylarıdır. 1.080 rakıma sahiptir ve Karadeniz ikliminden daha serttir. Yaz ayları hava sıcaklığı 15°C ile 26 °C civarında iken, kış ayları ise -5 °C’dir. Bununla birlikte kış mevsiminde bazen gölde donma olayı olabilmekte ve göl buzla kaplanabilmektedir. Her mevsim yağışlı olan bu destinasyon bu iklimsel özelliği ile çevresinde yoğun orman ve bitki örtüsüne sahiptir.

Yerel halk beslediği hayvanlar sayesinde çok taze yerel lezzetler sunabilmekte ve yöre halkının kültürel yaşantısı, folklorik zenginliklerini de barındıran yayla turizminin merkezini oluşturmaktadır. Gerek turizm gerekse su ürünleri potansiyeli bakımından zengin olan bu destinasyon, sahip olduğu manzara ve doğal güzellikleri ile yerli ve yabancı turistlerin büyük ilgisini çekmektedir. Turistik potansiyeli çok yüksek bir yerdir.

Bu destinasyona gelen her 1000 turistin 800’ü yerli, 200’i de yabancıdır. Yabancı turistlerin büyük çoğunluğu eskiden Almanya, Hollanda, ABD, İngiltere, Yunanistan gibi ülkelerden gelmekte iken günümüzde Arap turistler Uzungöl’e fazlaca ilgi göstermektedir. Trabzon ve çevresindeki Rize, Giresun, Bayburt, Erzurum gibi iller de yerli turist potansiyelini oluşturmaktadır. Bunun haricinde, İstanbul, İzmir, Ankara gibi uzak illerden de gelen yerli turistler de mevcuttur.

Son yıllarda başta Ortadoğu olmak üzere bazı diğer ülkelerden de yerli ve yabancı turist gelmekte olup, yaz aylarında bu yoğun ilgi karşılanamaz hâle geldi. Gelen turistler göl ve Trabzon’un en yüksek vadisi olan Haldizen vadisinde doğa yürüyüşü yapabilirken, ayrıca kuş gözlemciliği, botanik amaçlı turlara da katılabilme imkanına sahiptir. Vahşi doğa şartlarında yaban hayatı izlenebilme olanağı da sunmaktadır. Daha yüksek dağların arasındaki göllere veya yakınlardaki Şeker Su, Demirkapı, Yayla Önü gibi doğal güzellikler keşfedilebilirken, geleneksel Karadeniz mimarisine özgü ahşap köy evleri gezilebilir. Bu bakımdan, Uzungöl beldesi evleri de alt kültür çeşitliliğini turistlere farketme olanağı sağlayabilir.

Yaylalara gezi düzenleme imkânı da bulunmaktadır. Soğuk suları, tertemiz havası ve serin iklimiyle yayla geleneğini yaşatabilen Demirkapı (Haldizen) Köyü, Uzungöl beldesi, Arpaözü Köyü, Yaylaönü Köyü gibi yerleşim yerleri mevcuttur. Yaz mevsiminde yaylalarda, yerli ve yabancı turistlerin de katılımıyla festival ve şenlikler düzenlenmekte olup bu şenlikler, Karadeniz’in birçok bölgesinde düzenlendiği gibi bu destinasyonda da önemli bir gelenek olmaktadır.

2 Ağustos 2003 tarihinde Uzungöl şenlikleri başladı. Bu tarihten itibaren gelenekselleşmiş olup, turizm bakımından ağustos ayında bölgede büyük bir canlılık görülmektedir. Her geçen yıl da bu canlılık artmaktadır.

Destinasyonun girişine yakın Haldizen Deresi kenarında alabalık üretimi yapan birkaç tesis bulunmakta ve bu tesislerin lokantalarının yanında oteller de mevcuttur. Bunun haricinde, turistlerin konaklaması için motel, otel ve pansiyonlar gibi turistik tesisler de gölbaşı diye bilinen alanda yaygın olarak bulunmaktadır. Son yıllarda otel, pansiyon ve işyeri sayısının her geçen gün artması, imar kirliliği sorununu ortaya çıkardı ve kentsel dönüşüm projesi uygulanma gündeme geldi.

Ulaşım, karayolu ulaşımı haricinde Trabzon Havalimanı’nın yanı sıra Ordu-Giresun Havalimanı’ndan da sağlanmakta olup, Rize-Artvin ve Gümüşhane-Bayburt Salyazı havalimanlarının da kullanıma açılmasının destinasyona gelişlerinde yerli ve yabancı turistlere kolaylık sağlayabileceği düşünülmektedir.